ช่วงเวลาที่ผู้คนได้หยุดอยู่บ้านในช่วงการแพร่ระบาดของ Covid-19 ถือเป็นโอกาสดีที่เราจะได้ลองหาอะไรใหม่ๆทำในช่วงเวลาว่าง ไอเดียที่อยากจะแนะนำในวันนี้ก็คือการปลูกผักสวนครัว ที่นอกจากจะได้ใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์แล้ว ยังสามารถเก็บผลผลิตที่เราปลูกด้วยตัวเองมาประกอบอาหาร และถ้าบ้านของใครมีเนื้อที่เยอะหน่อย ยังอาจสร้างรายได้ ปลูกผักปลอดสารพิษเป็นอาชีพเสริมสุด Cool ได้ด้วย เพราะเดี๋ยวนี้เทรนด์การทานผักออแกนิก และเทรนด์กินคลีนเพื่อสุขภาพก็ยังคงมาแรง และถ้าใครอาศัยอยู่ในอพาร์ทเม้นท์หรือคอนโดมิเนียมในพื้นที่จำกัดก็ไม่ต้องเสียใจไป เพราะคุณก็สามารถปลูกผักสวนครัวได้ในพื้นที่เล็กๆเช่นกัน โดยสามารถเริ่มต้นง่ายๆได้ดังนี้
- เลือกพันธุ์ผักสวนครัว
พืชผักสวนครัวมีหลายชนิด ถ้าใครอาศัยอยู่ที่บ้านซึ่งมีเนื้อที่ ก็สามารถเลือกพันธุ์ผักได้หลากหลาย แต่ถ้าใครอยู่ในพื้นที่จำกัดอย่างคอนโดมิเนียมหรืออพาร์ทเม้นท์ แนะนำให้เลือกพันธุ์ผักที่สามารถปลูกในกระถางหรือ Set ถาดหลุมปลูกผักขนาดเล็กได้ เช่น ผักสลัด กรีนโอ๊ค เรดโอ๊ค เป็นต้น
- เลือกภาชนะหรือเตรียมพื้นที่ปลูกที่เหมาะสม
เมื่อได้เมล็ดพันธุ์มาแล้ว ก็ควรศึกษาวิธีการปลูกผักแต่ละชนิดอย่างละเอียด ว่าต้องเพาะกล้าก่อนแล้วค่อยย้ายกระถาง หรือย้ายไปปลูกในแปลงหรือไม่ หรือพันธุ์ไหนเหมาะกับกระถางแขวน แล้วจึงเลือกซื้อภาชนะหรือเตรียมพื้นที่ปลูกขนาดที่เหมาะสมกับพืชและพื้นที่ที่พักอาศัยของเรา หากใครอาศัยที่อพาร์ทเม้นท์หรือคอนโดมิเนียม แนะนำให้ใช้เป็น Set ถาดหลุมปลูกผักไฮโดรโปนิกส์ซึ่งไม่ต้องใช้ดิน ซึ่งสามารถหาซื้อได้ IKEA หรือร้านจำหน่ายต้นไม้ที่มีขายอุปกรณ์ปลูกผักไฮโดรโปนิกส์ หรืออาจสั่งซื้อออนไลน์ก็ได้ หากใครอยากประหยัดเงิน บางครั้งเราสามารถนำภาชนะที่มีที่บ้านมาใช้ปลูกต้นไม้หรือเพาะกล้าได้เช่นกัน เช่น กะละมัง แก้วน้ำ ขวดน้ำ เป็นต้น
- เลือกซื้อดินและปุ๋ย
หากใครที่อยากปลูกพืชแบบใช้ดินปกติ ก็ควรเลือกดินและปุ๋ยให้เหมาะกับพืชชนิดที่ต้องการปลูก พืชแต่ละชนิดอาจมีสูตรในการผสมดินที่ต่างชนิดกัน และปุ๋ยในสูตรที่ต่างกัน ควรศึกษารายละเอียดก่อนปลูก หรือถ้าใครต้องการปลูกผักไฮโดรโปนิกส์ ก็อาจต้องหาซื้อปุ๋ยสูตรน้ำ เพื่อให้เหมาะกับการปลูกและการเติบโตของพืช
- การเตรียมต้นอ่อนและการย้ายต้นกล้า
พืชผักบางชนิดมีเมล็ดแข็ง อาจต้องทุบหรือแช่น้ำอุ่นทิ้งไว้เพื่อให้รากงอกก่อนนำลงกระถาง ถาดเพาะ หรือแปลงปลูกเราควรเตรียมต้นอ่อนให้พร้อม เมื่อต้นอ่อนเริ่มผลิใบ จึงค่อยแยกมาปลูกในภาชนะ หรือถาดหลุมปลูกผักเล็กๆ รอเวลาประมาณ 1 เดือน จึงคัดเลือกต้นที่ยังแข็งแรงอยู่รอดไปปลูกในกระถางใหญ่ที่เหมาะสมกับการเจริญเติบโต และความสูงเต็มที่ของพืชชนิดนั้นๆ หรือแปลงปลูกจริงที่เตรียมไว้ และควรเว้นระยะห่างให้ผักได้เจริญเติบโตได้เต็มที่ ไม่บังแสงแดดกัน
- การดูแลรักษา
ปัจจัยสำคัญในการดูแลพืชผักสวนครัวคือการควบคุมปริมาณน้ำ และแสงให้เหมาะสมกับชนิดของพืช และ การกำจัดวัชพืช หรือระวังแมลงกินพืชต่างๆ หากเป็นผักที่ปลูกในบ้าน ไม่แนะนำให้ใช้ยาฆ่าแมลงที่เป็นสารพิษ ปัจจุบันในการทำเกษตรอินทรีย์ต่างๆ มีการผสมสูตรป้องกันแมลงแบบชีวภาพ โดยใช้วัตถุดิบตามธรรมชาติ ปราศจากสารเคมี ก็เป็นอีกทางเลือกที่น่าสนใจ นอกจากนี้ยังควรสร้างระบบนิเวศในบริเวณใกล้เคียงให้เอื้อต่อการป้องกันแมลงกินพืช เช่น ปลูกไม้ดอกไม้ประดับที่เรียกแมลงที่ดีมากำจัดแมลงกินพืช รวมทั้งการเพาะเลี้ยงไส้เดือน เพื่อใช้มูลไส้เดือนในการเพิ่มแร่ธาตุให้แก่ดิน และไส้เดือนยังช่วยปรับโครงสร้างดินให้ร่วนซุย ทำให้รากกระจายได้เต็มที่อีกด้วย สำหรับข้อแนะนำเกี่ยวกับเรื่องแสง หากใครปลูกผักไฮโดรโปนิกส์ แนะนำใช้ใช้หลอดไฟ LED แบบ Strip สีแดง และสีน้ำเงิน ในอัตราส่วน 4 : 2 ซึ่งทำให้ได้แสงสีม่วง ความเข้มแสง 1,200-1,280 lux เป็นแสงที่ดีที่สุดที่เหมาะกับการเจริญเติบโตของพืช และควรควบคุมค่า pH ให้อยู่ที่ 6.5 อุณหภูมิ 27 ‘C และความชื้นที่ 72% จะทำให้พืชเจริญเติบโตได้ดี
